Startup trên thị trường chứng khoán
Trong những kế hoạch startup, tôi chọn startup trên thị trường chứng khoán (TTCK). Ngay từ đầu, khi nêu ra ý tưởng, bạn bè tôi đều nói đây là ý tưởng điên rồ và đầy mạo hiểm.
Với suy nghĩ cả nước hiện có hơn 2 triệu tài khoản chứng khoán - con số khá khiêm tốn so với tổng dân số, và TTCK Việt Nam mới có 18 năm phát triển trong khi TTCK Mỹ đã có hàng trăm năm qua, mặt khác TTCK Việt Nam có vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế: Tạo vốn cho nền kinh tế quốc dân; tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sử dụng vốn linh hoạt và hiệu quả hơn; TTCK là công cụ đánh giá doanh nghiệp, dự đoán tương lai; hiệu quả của quốc tế hóa TTCK; TTCK cung cấp một dự báo tuyệt vời về các chu kỳ kinh doanh trong tương lai, nên tôi tin rằng TTCK Việt Nam sẽ phát triển và bùng nổ trong tương lai.
Tôi cũng đã xác định quá trình startup của các mô hình kinh doanh nói chung là một quá trình đầy khó khăn và thử thách - theo thống kê chỉ 10% thành công, còn startup trên TTCK có phần khốc liệt hơn - chỉ 5% thành công, nhưng tôi vẫn quyết định startup trên thị trường nhiều thách thức và cũng đầy tiềm năng này.
Để startup trên TTCK, nhà đầu tư cần chuẩn bị những gì?
1. Trang bị kiến thức
Đầu tư chứng khoán tạo ra một vòng quay tiền mặt nhanh, do vậy, có thể thu về lợi nhuận lớn trong một thời gian ngắn đồng thời cũng có nhiều rủi ro nếu quyết định sai lầm. Chính vì thế, nhà đầu tư phải có nền tảng kiến thức vững chắc, hiểu biết và tầm nhìn chiến lược trong dài hạn khi tham gia TTCK. Nhà đầu tư cần nắm được các kiến thức về chứng khoán, quy định giao dịch, nguyên tắc hoạt động, cũng như các bước để đầu tư chứng khoán hiệu quả. Nhà đầu tư cũng cần thiết tham gia các khóa học chứng khoán từ cơ bản đến nâng cao trước khi giao dịch, đây là lựa chọn sáng suốt bởi học phí của những khóa học luôn rẻ hơn nhiều lần so với ‘học phí’ nhà đầu tư phải trả trên thị trường từ những sai lầm do thiếu kiến thức về đầu tư chứng khoán, kiến thức sẽ không bao giờ là đủ, do vậy, luôn giữ đầu óc thông thoáng để có thể học bất kỳ lúc nào, đọc sách, báo, tạp chí và tham gia các buổi hội thảo... để tự hoàn thiện bản thân, có được nền tảng kiến thức tốt sẽ giúp nhà đầu tư vững vàng và tự tin trong suốt quá trình đầu tư.
2. Vốn đầu tư
Nhà đầu tư nên đầu tư thăm dò từng bước từ số vốn nhỏ, đạt được sự ổn định mới tăng dần vốn đầu tư, như thế sẽ đem lại sự an toàn và hiệu quả trong quá trình đầu tư. Trước khi bắt tay vào đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cần tính toán rõ ràng lượng vốn ban đầu có thể đầu tư, cơ cấu nguồn vốn, giới hạn chịu lỗ và nguồn bổ sung vốn nếu cần.
Dùng đòn bẩy trong đầu tư chứng khoán là cần thiết nhưng bạn phải biết cách sử dụng nó. Trong cuốn Cha giàu – Cha nghèo có câu: “Từ quan trọng nhất trong đầu tư là ‘dòng tiền’ và từ quan trọng thứ hai là ‘đòn bẩy’”. Đòn bẩy như một ‘động cơ’ thứ hai để tăng tốc cho cỗ máy và khi sử dụng, nó sẽ giúp bạn sớm hoàn thành mục tiêu trong đầu tư, nhưng nếu sử dụng nó trên những quãng đường gập ghềnh, rất có thể nó sẽ đưa bạn xuống vực thẳm. Do vậy, kiểm soát và lựa chọn thời điểm sử dụng đòn bẩy là điều quan trọng.
3. Trang thiết bị phục vụ việc đầu tư
Trang thiết bị cần chuẩn bị chu đáo: Máy tính, điện thoại, Ipad... Được kết nối Internet với đường truyền ổn định, tốc độ cao. Để có thể đặt được lệnh kịp thời và nhanh chóng, nhà đầu tư cần chuẩn bị sẵn máy tính cấu hình phù hợp. Ngoài ra, việc theo dõi và cập nhật thường xuyên các thông tin của thị trường cũng rất quan trọng, nhà đầu tư nên có biện pháp cập nhật, lưu trữ thông tin một cách khoa học, đảm bảo lưu trữ tài liệu lâu dài, nắm chắc được tình hình lãi/ lỗ, biến động của danh mục.
4. Nguồn tiếp cận thông tin
Thông tin rất quan trọng. Bạn nghĩ sao khi trong thời đại bùng nổ thông tin mà tin tức nhận được chậm hoặc tệ hơn là tin tức bị sai lệch, như thế sẽ rất nguy hiểm cho quá trình đầu tư, đặc biệt trong đầu tư chứng khoán cần có thông tin nhanh chóng, kịp thời và tin cậy như thông tin về thị trường vĩ mô, các ngành, các công ty, lịch thực hiện quyền, quy định văn bản liên quan đến chứng khoán và TTCK, các nguồn thông tin nội bộ... Nhà đầu tư cần chuẩn bị nguồn cung cấp thông tin như báo đài, công ty chứng khoán, facebook, diễn dàn, thông tin từ bàn bè, đồng nghiệp và mối quan hệ xã hội cũng rất cần thiết, bạn sẽ khó thành công nếu bạn đơn độc chiến đấu trên thị trường. Có câu nói: “Muốn đi nhanh hãy đi một mình, muốn đi xa hãy đi cùng nhau”, do vậy, ngay từ khi bắt đầu, hãy xây dựng một mạng lưới bạn bè là những nhà đầu tư chuyên nghiệp để chia sẻ lời khuyên và cùng nhau suy nghĩ, qua đó có những thông tin hữu ích và tin cậy.
5. Thời gian
Cần phân bổ và sắp xếp thời gian một cách phù hợp để có thể theo dõi diễn biến của thị trường, tìm hiểu về danh mục đầu tư, nghiên cứu và học hỏi thêm kiến thức cũng như kinh nghiệm cần thiết để phục vụ cho hoạt động đầu tư. Để tiết kiệm thời gian, nhà đầu tư có thể chọn sử dụng các dịch vụ tư vấn đầu tư chứng khoán bởi ngoài tiết kiệm thời gian, đây cũng là nguồn thông tin chính xác và khuyến nghị chuyên nghiệp.
6. Phương pháp đầu tư
Mỗi nhà đầu tư cần phát triển một phương pháp đầu tư rõ ràng để gắn chặt với nó, dần hoàn thiện trong quá trình đầu tư, cần lập ra phương pháp giao dịch cụ thể, chi tiết nhằm hạn chế rủi ro và tránh hành động theo cảm tính, phương pháp càng chi tiết thì khả năng ứng phó với biến động của thị trường càng tốt, như quản lý và sử dụng vốn, kế hoạch cắt lỗ, chốt lời, phân bổ lợi nhuận, bổ sung vốn đầu tư... ở mỗi cổ phiếu trong mỗi giai đoạn biến động của thị trường.
Hiện, có nhiều phương pháp đầu tư chứng khoán nhưng mỗi người cần chọn một phương pháp phù hợp. Một số người thành công với phương pháp đa dạng hóa danh mục đầu tư, trong khi nhà đầu tư tài ba Warren Buffet lại chỉ thích đầu tư tập trung vào một số ít cổ phiếu. Ông nói: “Đa dạng hóa là cách để chống lại việc mình không biết. Nhưng nó chẳng có mấy ý nghĩa đối với những người biết rõ là họ đang làm gì”. J.Paul Getty – một nhà đầu tư tài ba khác - cho rằng: “Hãy mua khi tất cả mọi người đều đang bán và hãy bán khi tất cả mọi người đều mua. Đây không chỉ là một khẩu hiệu dễ nhớ, mà nó còn rất cần thiết cho việc đầu tư thành công”.
7. Chuẩn bị một tinh thần không bao giờ bỏ cuộc
Bạn sẽ không thành công khi bạn chưa sẵn sàng và không đủ đam mê để theo đuổi kế hoạch startup của mình. Luôn giữ một thinh thần tốt, sẵn sàng bắt đầu một ngày mới đầy hứng khởi sẽ giúp bạn sáng suốt trong từng phiên giao dịch. Và bạn cũng không thể là một nhà đầu tư thành công nếu chưa từng thất bại, điều cần thiết là bạn luôn sẵn sàng rút kinh nghiệm từ những thất bại và không bao giờ nản chí vì thất bại đó là một giai đoạn trong quá trình trở thành nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp và là cơ hội để học được những điều mới mẻ.
Tôi đã bắt đầu khởi nghiệp trên TTCK từ năm 2010 đã trải qua bao thăng trầm cùng TTCK Việt Nam. Cũng như nhiều nhà đầu tư khác, tôi đã nhiều lần thua lỗ. Những lần thất bại đó lại thôi thúc tôi tìm tòi, học hỏi, không ngừng giao lưu kết nối bạn bè cùng đầu tư chứng khoán để có thêm những kinh nghiệm quý báu. Hiện tại, tôi đã gặt hái được những thành công nhất định từ việc đầu tư chứng khoán. Nếu các bạn có một kế hoạch startup nghiêm túc trên TTCK, đủ đam mê để theo đuổi nó, các bạn sẽ thành công bởi tôi tin rằng TTCK Việt Nam sẽ phát triển và bùng nổ trong tương lai không xa.
Chúc các bạn startup thành công!
Lương Anh Văn